วิธีพบสันติสุขในความทุกข์ยาก

¹⁸คำพูดพล่อยๆ เหมือนดาบแทง
 แต่ลิ้นของคนมีปัญญานำการรักษามาให้
¹⁹ปากที่พูดจริงทนอยู่ได้เป็นนิตย์
 แต่ลิ้นที่พูดมุสาอยู่ได้เพียงประเดี๋ยวเดียว
²⁰ความหลอกลวงอยู่ในใจของคนที่คิดการชั่ว
 แต่คนที่แนะให้มีสันติภาพก็มีความยินดี
²¹ไม่มีสิ่งเลวร้ายเกิดขึ้นกับคนชอบธรรม
 แต่คนอธรรมเต็มไปด้วยความลำบาก
²²พระยาห์เวห์ทรงเกลียดชังปากที่พูดมุสา
 แต่ทรงปีติยินดีในคนที่ประพฤติอย่างซื่อสัตย์
²³คนสุขุมย่อมเก็บงำความรู้ไว้
 แต่คนโง่ป่าวร้องความโง่ของตน
²⁴มือของคนขยันจะครอบครอง
 แต่คนเกียจคร้านจะถูกบังคับให้ทำงานหนัก
²⁵ความกระวนกระวายในใจคนถ่วงเขาลง
 แต่ถ้อยคำที่ดีทำให้เขายินดี
²⁶คนชอบธรรมอยู่ในสภาพดีกว่าเพื่อนบ้านของตน
 แต่ทางของคนอธรรมนำตัวเขาให้หลงเจิ่นไป
²⁷คนเกียจคร้านจะไม่ได้ปิ้งอาหาร
 แต่คนขยันจะได้ทรัพย์สมบัติล้ำค่า

แผนการประหารพระเยซู

 ⁴⁵ดังนั้นเมื่อพวกยิวหลายคนที่มาหามารีย์เห็นการกระทำของพระเยซูก็วางใจในพระองค์ ⁴⁶แต่บางคนไปหาพวกฟาริสีเล่าเหตุการณ์ที่พระเยซูทรงทำให้เขาฟัง ⁴⁷ฉะนั้นพวกหัวหน้าปุโรหิตและพวกฟาริสีก็เรียกประชุมสมาชิกสภาแล้วพูดกันว่า “เราจะทำอย่างไรกันดี เพราะว่าชายคนนี้ทำหมายสำคัญมากมาย? ⁴⁸ถ้าเราปล่อยให้เขาทำอย่างนี้ต่อไป ทุกคนก็จะเชื่อถือเขา แล้วพวกโรมันก็จะมาทำลายทั้งพระวิหารและชาติของเรา” ⁴⁹แต่คนหนึ่งในพวกเขาที่ชื่อคายาฟาสซึ่งเป็นมหาปุโรหิตในปีนั้น กล่าวกับพวกเขาว่า “พวกท่านช่างไม่เข้าใจอะไรเลย ⁵⁰ไม่รู้หรือว่าเป็นการดีสำหรับพวกท่านที่จะมีคนหนึ่งตายเพื่อประชาชน แทนที่จะให้คนทั้งชาติต้องพินาศ” ⁵¹เขาไม่ได้กล่าวอย่างนั้นตามความคิดของเขาเอง แต่เพราะเหตุที่เขาเป็นมหาปุโรหิตประจำการในปีนั้น เขาจึงกล่าวเป็นคำพยากรณ์ว่าพระเยซูจะสิ้นพระชนม์แทนชนชาตินั้น ⁵²และไม่ใช่แทนชาติยิวเท่านั้น แต่เพื่อรวบรวมลูกพระเจ้าที่กระจัดกระจายให้รวมเข้าเป็นหนึ่งเดียว  ⁵³นับตั้งแต่วันนั้นพวกเขาจึงวางแผนที่จะฆ่าพระองค์
 ⁵⁴เพราะฉะนั้นพระเยซูจึงไม่เสด็จไปมาท่ามกลางพวกยิวอย่างเปิดเผยอีก แต่เสด็จออกจากที่นั่นไปยังถิ่นที่อยู่ใกล้ถิ่นทุรกันดาร ถึงเมืองหนึ่งชื่อเอฟราอิม และประทับอยู่ที่นั่นกับพวกสาวก
 ⁵⁵ขณะนั้นใกล้จะถึงเทศกาลปัสกาของพวกยิวแล้ว มีชาวชนบทจำนวนมากขึ้นไปที่กรุงเยรูซาเล็มก่อนเทศกาลปัสกาเพื่อชำระตัว ⁵⁶เมื่อพวกเขาชุมนุมกันอยู่ในบริเวณพระวิหาร พวกเขาก็มองหาพระเยซูพูดกันว่า “คิดอย่างไร พระองค์จะไม่เสด็จมาในงานเทศกาลนี้หรือ?” ⁵⁷พวกหัวหน้าปุโรหิตและพวกฟาริสีก็ออกคำสั่งว่า หากใครรู้ว่าพระองค์อยู่ที่ไหน ให้มาบอกพวกเขาเพื่อจะได้ไปจับพระองค์

ยอห์น 12

การชโลมที่เบธานี

 ¹ก่อนปัสกาหกวัน พระเยซูเสด็จมาถึงหมู่บ้านเบธานีซึ่งเป็นที่อยู่ของลาซารัสผู้ที่พระองค์ทรงให้เป็นขึ้นจากตาย ²พวกเขาจัดงานเลี้ยงพระองค์ มารธาก็ปรนนิบัติอยู่ และลาซารัสก็เป็นคนหนึ่งที่ร่วมรับประทานอาหารกับพระองค์ ³มารีย์เอาน้ำมันหอมนารดาบริสุทธิ์หนักประมาณครึ่งกิโลกรัม ซึ่งมีราคาแพงมากมาชโลมพระบาทพระเยซู และเอาผมเช็ดพระบาทของพระองค์ เรือนก็หอมฟุ้งไปด้วยกลิ่นน้ำมันนั้น ⁴แต่สาวกคนหนึ่งของพระองค์ชื่อยูดาสอิสคาริโอท (คนที่จะทรยศพระองค์) พูดว่า ⁵“ทำไมไม่เอาน้ำมันนั้นไปขายได้เงินสักสามร้อยเดนาริอัน แล้วแจกให้กับคนจน?” ⁶เขาพูดอย่างนั้นไม่ใช่เพราะเขาเอาใจใส่คนจน แต่เพราะเขาเป็นหัวขโมย เขาถือกระเป๋าเก็บเงินและยักยอกเงินที่ใส่ไว้ในนั้นไป ⁷พระเยซูตรัสว่า “อย่าห้ามนางเลย ให้นางเก็บน้ำมันนี้ไว้จนถึงวันฝังศพของเรา ⁸เพราะว่ามีคนจนอยู่กับพวกท่านเสมอ แต่เราจะไม่อยู่กับท่านเสมอ”

แผนการปองร้ายลาซารัส

 ⁹พวกยิวจำนวนมากรู้ว่าพระองค์ประทับที่นั่นจึงมาเฝ้าพระองค์ ไม่ใช่มาเพราะพระเยซูเท่านั้น แต่เพื่อจะเห็นลาซารัสคนที่พระองค์ทรงให้เป็นขึ้นมาจากตายด้วย ¹⁰ดังนั้นพวกหัวหน้าปุโรหิตจึงคิดจะฆ่าลาซารัสด้วย 11เพราะลาซารัสเป็นต้นเหตุที่ทำให้พวกยิวหลายคนแยกตัวไปและวางใจในพระเยซู

คนฟีลิสเตียกับหีบพันธสัญญา

 ¹เมื่อพวกฟีลิสเตียยึดหีบของพระเจ้าไปนั้น พวกเขานำไปจากเอเบนเอเซอร์ถึงเมืองอัชโดด ²และพวกฟีลิสเตียก็นำหีบของพระเจ้าเข้าไปไว้ในโบสถ์ของพระดาโกน และวางไว้ข้างพระดาโกน ³และเมื่อชาวอัชโดดตื่นแต่เช้าในวันรุ่งขึ้น ดูเถิด พระดาโกนได้ล้มหน้าคว่ำมายังพื้นดินตรงหน้าหีบของพระยาห์เวห์ พวกเขาจึงยกพระดาโกนขึ้นตั้งไว้ในที่เดิม ⁴แต่เมื่อพวกเขาตื่นแต่เช้าในวันรุ่งขึ้น ดูสิ พระดาโกนก็ล้มหน้าคว่ำมายังพื้นดินตรงหน้าหีบของพระยาห์เวห์ เศียรของพระดาโกนและมือทั้งสองก็หักออกอยู่ที่ธรณีประตู เหลืออยู่แต่ลำตัวพระดาโกน ⁵เพราะฉะนั้น พวกปุโรหิตของพระดาโกนและทุกคนที่เข้าไปในโบสถ์ของพระดาโกน จึงไม่เหยียบธรณีประตูโบสถ์พระดาโกนที่เมืองอัชโดด จนถึงทุกวันนี้
 ⁶พระหัตถ์ของพระยาห์เวห์อยู่เหนือประชาชนอัชโดดอย่างหนัก พระองค์ทรงทำให้พวกเขาคร้ามกลัวและทรงเฆี่ยนพวกเขาด้วยฝี ทั้งที่เมืองอัชโดดและเขตชายแดนของเมืองนั้น ⁷และเมื่อชาวเมืองอัชโดดเห็นอย่างนั้น พวกเขากล่าวว่า “อย่าให้หีบของพระเจ้าของอิสราเอลอยู่กับเราเลย เพราะว่าพระหัตถ์ของพระองค์อยู่เหนือเราและเหนือพระดาโกนพระของเราอย่างหนัก” ⁸พวกเขาจึงใช้คนไปเรียกประชุมเจ้านายทั้งสิ้นของฟีลิสเตีย และกล่าวว่า “เราจะทำอย่างไรดีกับหีบของพระเจ้าของอิสราเอล?” พวกเขาตอบว่า “ให้เรานำหีบของพระเจ้าของอิสราเอลย้ายไปที่เมืองกัท” เพราะฉะนั้นพวกเขาจึงย้ายหีบของพระเจ้าของอิสราเอลไป ⁹แต่เมื่อพวกเขาย้ายหีบไปเมืองนั้นแล้ว พระหัตถ์ของพระยาห์เวห์ก็ต่อสู้เมืองนั้นทำให้เกิดความวุ่นวายยิ่งใหญ่นัก และทรงเฆี่ยนชาวเมืองนั้นทั้งเด็กและผู้ใหญ่ คือให้เกิดฝีขึ้นที่ตัวพวกเขา ¹⁰พวกเขาจึงส่งหีบของพระเจ้าไปยังเมืองเอโครน และต่อมาเมื่อหีบของพระเจ้ามาถึงเมืองเอโครน ชาวเมืองเอโครนร้องว่า “พวกเขาย้ายหีบของพระเจ้าของอิสราเอลมาให้เรา เพื่อจะฆ่าเราและประชาชนของเราเสีย” ¹¹พวกเขาจึงส่งคนไปเรียกประชุมเจ้านายทั้งหมดของพวกฟีลิสเตีย และกล่าวว่า “จงส่งหีบของพระเจ้าของอิสราเอลไปเสียให้หีบนั้นกลับไปยังที่เดิม เพื่อหีบนั้นจะไม่ได้ฆ่าเราหรือประชาชนของเราเสีย” เพราะว่ามีความวุ่นวายกลัวตายอยู่ทั้งเมือง พระหัตถ์ของพระเจ้าก็อยู่ที่นั่นอย่างหนักยิ่งนัก ¹²ชาวเมืองที่ไม่ตายก็เป็นฝี และเสียงร้องขอความช่วยเหลือของชาวเมืองนั้นก็ขึ้นไปยังฟ้าสวรรค์

1 ซามูเอล 6

คนฟีลิสเตียคืนหีบพันธสัญญา

 ¹หีบของพระยาห์เวห์อยู่ในดินแดนของพวกฟีลิสเตียเจ็ดเดือน ²พวกฟีลิสเตียก็เชิญพวกปุโรหิตและพวกโหรมา กล่าวว่า “เราจะทำอย่างไรกับหีบของพระยาห์เวห์ดี? ขอบอกเราว่าจะส่งหีบไปยังที่เดิมกับอะไรดี” ³พวกเขาตอบว่า “ถ้าพวกท่านจะส่งหีบของพระเจ้าของอิสราเอลไป ก็อย่าส่งไปเปล่า แต่พวกท่านต้องส่งกลับพร้อมด้วยเครื่องบูชาชดใช้บาป แล้วพวกท่านจะหายโรคและพวกท่านจะทราบว่าเหตุใดพระหัตถ์ของพระองค์จึงไม่หันไปเสียจากพวกท่าน” ⁴พวกเขากล่าวว่า “จัดอะไรเป็นเครื่องบูชาชดใช้บาปเล่า ที่เราต้องถวายให้พระองค์?” พวกเขาตอบว่า “ลูกฝีทองคำห้าลูกกับหนูทองคำห้าตัวตามจำนวนเจ้านายของพวกฟีลิสเตีย เพราะว่าพวกท่านและพวกเจ้านายด้วยเป็นโรคอย่างเดียวกัน ⁵พวกท่านต้องทำรูปฝีและรูปหนูของพวกท่านซึ่งทำลายแผ่นดิน และพวกท่านจงถวายพระสิริแด่พระเจ้าของอิสราเอล บางทีพระองค์จะเบาพระหัตถ์ของพระองค์จากพวกท่าน ทั้งจากบรรดาพระและแผ่นดินของพวกท่าน ⁶ทำไมพวกท่านทำใจของพวกท่านให้แข็งกระด้าง อย่างเช่นชาวอียิปต์และฟาโรห์ได้ทำใจของพวกเขาให้แข็งกระด้าง? พระองค์จึงทรงต่อสู้พวกเขา พวกเขาต้องปล่อยประชาชนไปไม่ใช่หรือ? แล้วพวกเขาก็จากไป ⁷บัดนี้จงไปเตรียมเกวียนใหม่เล่มหนึ่งมาเทียมเข้ากับแม่โคคู่หนึ่งซึ่งยังไม่เคยเข้าเทียมแอกเลย จงเอาแม่โคคู่นี้มาเทียมเกวียนแล้วจงนำลูกๆ ของมันกลับไปบ้านเสียให้พ้นจากแม่โคคู่นี้ ⁸จงนำหีบของพระยาห์เวห์มาวางไว้บนเกวียน และวางเครื่องทองคำซึ่งพวกท่านส่งกลับถวายพระองค์เป็นเครื่องบูชาชดใช้บาปไว้ในกล่องข้างหีบ แล้วก็ปล่อยให้มันไป ⁹และคอยดู ถ้าไปตามทางถึงเขตแดนของมันเอง คือขึ้นไปทางเมืองเบธเชเมช พระองค์ก็เป็นผู้ทรงให้เกิดความทุกข์ยากอย่างใหญ่หลวงนี้แก่พวกเรา ถ้าไม่เป็นเช่นนั้น พวกเราจะได้ทราบว่าไม่ใช่พระหัตถ์ของพระองค์ที่ทรงเฆี่ยนตีพวกเรา เป็นสิ่งที่บังเอิญเกิดขึ้นแก่พวกเราเอง”
 ¹⁰คนเหล่านั้นก็ทำตาม นำเอาแม่โคคู่หนึ่งเทียมเข้ากับเกวียน แล้วขังลูกๆ ของมันไว้ที่บ้าน ¹¹และพวกเขาก็วางหีบแห่งพระยาห์เวห์ไว้บนเกวียนพร้อมกับกล่องหนูทองคำและรูปฝีของพวกเขา ¹²แม่โคทั้งสองก็เดินตรงไปตามทางที่ไปเมืองเบธเชเมช ไปตามทางหลวง เดินพลางร้องพลางไม่เลี้ยวขวาหรือเลี้ยวซ้าย และบรรดาเจ้านายของพวกฟีลิสเตียก็ตามมันไปจนถึงเขตแดนเมืองเบธเชเมช ¹³ส่วนชาวเมืองเบธเชเมชกำลังเกี่ยวข้าวสาลีอยู่ที่หุบเขา และเมื่อพวกเขาเงยหน้าขึ้นและเห็นหีบ พวกเขาก็ชื่นชมยินดีที่ได้เห็น ¹⁴เกวียนนั้นได้เข้ามาในนาของโยชูวาชาวเบธเชเมชและหยุดอยู่ที่นั่น มีหินใหญ่ก้อนหนึ่งอยู่ที่นั่น เขาจึงผ่าไม้เกวียน และเอาแม่โคเป็นเครื่องบูชาเผาทั้งตัวถวายแด่พระยาห์เวห์ ¹⁵และคนเลวีก็เชิญหีบพระยาห์เวห์ลง พร้อมกับกล่องที่มีเครื่องทองคำวางไว้บนก้อนหินใหญ่นั้น และชาวเบธเชเมชก็ขึ้นมาถวายเครื่องบูชาเผาทั้งตัว และถวายเครื่องสัตวบูชาแด่พระยาห์เวห์ในวันนั้น ¹⁶และเมื่อเจ้านายทั้งห้าของพวกฟีลิสเตียเห็นแล้ว เขาก็กลับไปเมืองเอโครนในวันนั้น
 ¹⁷ต่อไปนี้ เป็นรูปฝีทองคำซึ่งพวกฟีลิสเตียส่งกลับเป็นเครื่องบูชาชดใช้บาปแด่พระยาห์เวห์ รูปหนึ่งสำหรับเมืองอัชโดด เมืองกาซารูปหนึ่ง เมืองอัชเคโลนรูปหนึ่ง เมืองกัทรูปหนึ่ง เมืองเอโครนรูปหนึ่ง ¹⁸รูปหนูทองคำก็เช่นเดียวกัน ตามจำนวนเมืองทั้งหมดของฟีลิสเตียที่เป็นเมืองของเจ้านายทั้งห้า คือเมืองที่มีป้อมปราการ และหมู่บ้านที่ไม่มีกำแพงเมือง หินก้อนใหญ่ซึ่งเขาวางหีบของพระยาห์เวห์ไว้นั้นก็ยังเป็นพยานอยู่จนทุกวันนี้ที่ในทุ่งนาของโยชูวาชาวเบธเชเมช

หีบของพระเจ้าที่คีริยาทเยอาริม

 ¹⁹พระองค์ทรงประหารชาวเบธเชเมช เพราะว่าพวกเขามองข้างในหีบของพระยาห์เวห์ พระองค์ทรงประหารเสีย 70 คนฉบับกรีกว่า พวกบุตรของเยโคนิยาห์ไม่ยินดีกับชาวเบธเชเมชเมื่อเขาเห็นหีบของพระยาห์เวห์ พระองค์จึงทรงประหารพวกเขา 70 คนและ 50,000 คนสำเนาโบราณหลายฉบับไม่มีคำว่า 50,000 คน และประชาชนก็ไว้ทุกข์ เพราะพระยาห์เวห์ทรงประหารประชาชนเสียเป็นอันมาก ²⁰แล้วชาวเบธเชเมชจึงกล่าวว่า “ใครจะสามารถยืนอยู่เฉพาะพระพักตร์พระยาห์เวห์พระเจ้าผู้บริสุทธิ์องค์นี้ได้? พระองค์จะเสด็จจากเราไปหาใครดี?” ²¹ดังนั้นเขาจึงส่งพวกผู้สื่อสารไปยังชาวเมืองคีริยาทเยอาริมกล่าวว่า “พวกฟีลิสเตียได้คืนหีบของพระยาห์เวห์มาแล้ว ขอลงมาเชิญหีบขึ้นไปอยู่กับพวกท่านเถิด”

1 ซามูเอล 7

 ¹ชาวคีริยาทเยอาริมได้มาเชิญหีบของพระยาห์เวห์ขึ้นไปถึงบ้านของอาบีนาดับซึ่งอยู่บนเนินเขา และพวกเขาก็ชำระเอเลอาซาร์บุตรของเขาให้บริสุทธิ์ เพื่อให้ดูแลหีบของพระยาห์เวห์
 ²นับแต่วันที่หีบนั้นอยู่ที่คีริยาทเยอาริมก็เป็นเวลาช้านานถึง 20 ปี และบรรดาพงศ์พันธุ์อิสราเอลทั้งสิ้นก็คร่ำครวญถึงพระยาห์เวห์

ซามูเอลวินิจฉัยคนอิสราเอล

 ³แล้วซามูเอลพูดกับพงศ์พันธุ์อิสราเอลทั้งสิ้นว่า “ถ้าพวกท่านจะกลับมาหาพระยาห์เวห์ด้วยสิ้นสุดใจของพวกท่าน จงทิ้งพวกพระต่างด้าวและพระอัชทาโรทเสียจากท่ามกลางพวกท่าน และปักใจของพวกท่านตรงต่อพระยาห์เวห์และปรนนิบัติพระองค์เท่านั้น พระองค์จะทรงช่วยกู้พวกท่านให้พ้นจากมือของพวกฟีลิสเตีย” ⁴คนอิสราเอลจึงทิ้งพระบาอัลและพระอัชทาโรท และเขาทั้งหลายปรนนิบัติแต่พระยาห์เวห์เท่านั้น
 ⁵แล้วซามูเอลพูดว่า “จงประชุมคนอิสราเอลทั้งสิ้นที่เมืองมิสปาห์ และข้าพเจ้าจะอธิษฐานต่อพระยาห์เวห์เพื่อท่าน” ⁶พวกเขาจึงประชุมกันที่มิสปาห์ และตักน้ำมาเทออกเฉพาะพระพักตร์พระยาห์เวห์ และอดอาหารในวันนั้น และพูดที่นั่นว่า “พวกเราได้ทำบาปต่อพระยาห์เวห์” และซามูเอลก็วินิจฉัยคนอิสราเอลที่เมืองมิสปาห์ ⁷เมื่อพวกฟีลิสเตียได้ยินว่าคนอิสราเอลประชุมกันที่เมืองมิสปาห์ พวกเจ้านายของฟีลิสเตียก็ยกขึ้นไปต่อสู้กับอิสราเอล เมื่อคนอิสราเอลได้ยินเช่นนั้นก็กลัวพวกฟีลิสเตีย ⁸คนอิสราเอลพูดต่อซามูเอลว่า “อย่าหยุดร้องทูลพระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกเราเพื่อพวกเรา เพื่อขอพระองค์ทรงช่วยเราให้พ้นจากมือของพวกฟีลิสเตีย” ⁹ซามูเอลก็เอาลูกแกะอ่อนที่ยังกินนมอยู่ตัวหนึ่งมาถวายเป็นเครื่องบูชาเผาทั้งตัวแด่พระยาห์เวห์ และซามูเอลร้องทูลต่อพระยาห์เวห์เพื่ออิสราเอล และพระยาห์เวห์ทรงตอบท่าน ¹⁰ขณะที่ซามูเอลถวายเครื่องบูชาเผาทั้งตัวอยู่นั้น พวกฟีลิสเตียก็เข้ามาใกล้เพื่อสู้รบกับอิสราเอล แต่พระยาห์เวห์ทรงให้ฟ้าร้องเสียงดังยิ่งนัก ในวันนั้นพระองค์ทรงสู้กับพวกฟีลิสเตีย ทรงทำให้พวกฟีลิสเตียสับสนอลหม่าน ต่อหน้าอิสราเอล ¹¹พวกผู้ชายของอิสราเอลก็ออกจากมิสปาห์ไล่กวดพวกฟีลิสเตียและฆ่าฟันพวกเขาไปทางใต้ถึงเมืองเบธคาร์
 ¹²แล้วซามูเอลก็เอาศิลาก้อนหนึ่งตั้งไว้ระหว่างเมืองมิสปาห์และเมืองเชน ให้ชื่อศิลานั้นว่า เอเบนเอเซอร์แปลว่า ศิลาแห่งการอุปถัมภ์ เพราะท่านพูดว่า “พระยาห์เวห์ทรงช่วยพวกเราจนบัดนี้” ¹³ดังนั้นพวกฟีลิสเตียจึงพ่ายแพ้ไม่เข้ามาในเขตแดนของอิสราเอลอีก และพระหัตถ์แห่งพระยาห์เวห์ต่อสู้พวกฟีลิสเตียตลอดชีวิตของซามูเอล ¹⁴บรรดาเมืองที่พวกฟีลิสเตียยึดไปจากอิสราเอลนั้น ก็ได้กลับคืนสู่อิสราเอล ตั้งแต่เมืองเอโครนถึงเมืองกัท และอิสราเอลยึดแถบชายแดนคืนมาจากมือของพวกฟีลิสเตีย ครั้งนั้นมีสันติภาพระหว่างอิสราเอลและคนอาโมไรต์ด้วย
 ¹⁵ซามูเอลวินิจฉัยคนอิสราเอลตลอดชีวิตของท่าน ¹⁶และท่านก็วนไปรอบทุกปีเป็นประจำถึงเมืองเบธเอล กิลกาลและมิสปาห์ และท่านก็วินิจฉัยคนอิสราเอลในบรรดาเมืองเหล่านั้น ¹⁷แล้วท่านกลับมาที่เมืองรามาห์ เพราะว่าบ้านของท่านอยู่ที่นั่น ท่านวินิจฉัยอิสราเอลที่นั่นด้วย ท่านสร้างแท่นบูชาถวายแด่พระยาห์เวห์ที่นั่น